ISO 45001 Standardının İş Güvenliği Açısından Önemi

Uluslararası Standardizasyon Kuruluşu ISO, çeşitli organizasyonların iş faaliyetlerini iyileştirmeleri için farklı standart belgeleri yayınlamıştır. Bu belgelerden biri de ISO 45001 adlı resmi sertifikadır. ISO 45001, kuruluş ve işletmeler için oldukça önemli bir değer teşkil etmektedir.

iso 45001

Bu yazımızda ISO 45001 isimli sertifikasyon ile ilgili bilinmesi gereken ayrıntılı bilgilere yer verdik.

ISO 45001 Standardı Nedir?

ISO 45001, uluslararası standartlar komiteleri tarafından kuralları konularak inşa edilmiş, işyerinde sağlık ve güvenlik için uluslararası bir standart belgesidir. Bu belge, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri adıyla sertifikasyon seçenekleri arasında yerini almıştır. Dünya çapında benimsenen ve talimatları dünyanın farklı kıtalarındaki ülkeler tarafından özümsenen bir ISO standardıdır.

OHSAS 18001 Standardı Yerine Kurgulanmıştır

ISO 45001 standardı, geçmişte hazırlanan OHSAS 18001 standardı yerine kurgulanmıştır. Böylece OHSAS 18001 standart kuralları, yerini ISO 45001 belgesinin yönergelerine bırakmıştır. ISO 45001 standardı, işletme ve organizasyonlar için zorunlu değildir. Ancak güvenilir ve sağlıklı bir iş ve yönetim anlayışının inşa edilmesi için oldukça gerekli ve faydalı bir standardizasyon belgesidir.

ISO 45001 standardı, işletme ve organizasyonlara uyulması gereken zorunlu kurallar sunmaz. Her işletmenin özel dinamiğine uygun bir şekilde hazırlanmıştır. Dolayısıyla işletmelerin ISO 45001 belgesine adapte olma koşulları, kendi içyapılarına göre farklılıklar gösterebilir.

Ne Zaman Yayınlandı?

ISO 45001 standardının tüm hazırlık aşamaları 2017 yılında sona ermiştir ve bu tarihte ilk sürümü yayınlanmıştır. Beta sürümünün hazırlanmasının ardından eksiklikleri tamamlanmış ve 2018 yılında yürürlüğe girmiştir. Tarihler Mart 2018 yılını gösterdiğinde OHSAS 18001 standardının yerine geçmiş ve ISO’nun resmi bir standart belgesi olarak profesyonel iş dünyasında kalite arttırıcı bir standart olarak yerini almıştır.

Getirdiği Yenilikler Neler?

ISO 45001 standardı, söz konusu OHSAS standardizasyonun yerine geçmesiyle iş faaliyeti ve iş yönetimlerinde birtakım değişiklikler yaratmıştır. Örneğin kuruluşların iç ve dış yönetim organizasyon konularını ve operasyonel süreçleri ele alarak iş potansiyelini daha da kaliteli hale getirmeyi amaçlamıştır. ISO 45001 sertifikasının getirdiği bir diğer yenilik üst yönetim kademesinde gözlenmiştir. Kuruluş yöneticilerinin daha şeffaf ve hesap verilebilir bir şekilde yönetimi organize etmeleri sağlanmıştır.

ISO 45001 standardizasyonu, aynı zamanda risk ve fırsatlar konusunda da beklentilere cevap veren bir belge olma işlevine sahiptir. Pro-aktif bir yönetim anlayışı meydana getiren ISO 45001, olumsuz etkilere önceden müdahale edebilen ve riski minimuma indirerek yeni fırsatlar yaratabilen işletme faaliyetlerinin doğmasını sağlamıştır.

ISO 45001 Neden Önemli, Avantajları Neler?

İş sağlığı ve güvenliği tehlikelerini minimuma indirmek ve işyerinde yaralanmaları önlemek, şirketlerin karşılaştığı en önemli zorluklardan biridir. ISO 45001 standardı, temel olarak işyerlerinin çalışma prensiplerini daha kaliteli ve daha sağlıklı hale getirme amacı taşımaktadır. Bu nedenle ISO 45001 belgesinin önemli hedeflerin gerçekleşmesine fırsat verdiğini söylemek mümkündür. Bununla birlikte şirket imajını güçlendirme konusunda son derece cazip imkanlar yaratmaktadır.

İşletmeler için önemli bir sertifika olarak bilinen ISO 45001’in sunduğu avantajları aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:

  • Bir şirketin çalışanlarının sağlığını ve güvenliğini koruduğunu gösterir.
  • İş kazalarını azaltarak organizasyonların kamusal imajını iyileştirir.
  • Sağlık ve güvenlik akreditasyon planlarının yapılmasını sağlar. Böylece daha güvenilir faaliyetlerin gerçekleşmesine yardımcı olur.
  • Organizasyon içinde hangi konuların iyileştirilmesinin tespitini yapar. İşletmelerin zaman ve maliyet kaybının önüne geçer.
  • İstikrar ve devamlılık sağlayarak yeni eylem mekanizmaları yaratır ve kuruluşların uzuna vadede yararlanabileceği etkili bir proses anlayışı geliştirir.
  • Sürekli iyileştirme kültürü yaratır. İşletmelere üzerinde önemle durması gereken konuları belirterek sistematik bir çalışma disiplini yaratır.
  • Çalışanlardan alınan performansı maksimize eder ve kendi içinde dengeli bir kurum kültürü inşa eder.
  • İSG güvenliğini arttırmak için gerekli koşulları inşa ederek tüm süreçlerdeki performansı iyileştirir.
  • Resmi ve sistematik süreçlere uyum sağlamasına katkı sağlayarak kuruluşları yasal düzenlemelere uyumlu hale getirir.

ISO 45001 standardı, büyük ve küçük ölçekli işletmeler için oldukça önemli bir anlam ifade eder. Bu standardizasyonun getirdiği yeniliklere bağlı kalarak iş faaliyetlerini sürdürmek, kısa ve uzun vadede işletmelere ciddi bir fayda sağlar.

ISO 45001’in ISO Standartları İle İlişkisi Ne?

ISO 45001, diğer ISO standartları ile entegre olması adına geliştirilmiştir. Nitekim bu standardizasyon, aşağıdaki standartlara uyumlu olmayı daha da kolaylaştırır:

  • ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi
  • ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi
  • ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi
  • ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi

ISO, dünyada kabul gören en önemli standardizasyon kuruluşudur. ISO’ya ait standardizasyon belgeleri, işletme ve organizasyonların her anlamda gelişimlerine katkı sağlama amaçlıdır. Bir ISO belgesi, daha farklı bir ihtiyacın karşılanmasını gerektirebilir.

ISO 45001 belgesi, ISO tarafından geliştirilen diğer standartlar ile uyumlu bir şekilde çalışma imkanı verdiği için işletmelerin beklentilerini daha kısa sürede karşılar. Dolayısıyla üst düzey yönetim anlayışı uygulamaları için yukarıda bahsi geçen ISO standartları ile olan olumlu ilişkisi, tüm otoriteler tarafından kabul edilmiştir.

ISO 45001 Belgesi Nasıl Alınır?

ISO 45001 belgesi almak için herhangi bir işletme ölçeği aranmaz. Büyük, küçük ve orta ölçekli her işletme ISO tarafından yayınlanan bu sertifikaya sahip olabilir. Aynı zamanda tecimsel faaliyetler içinde olmayan organizasyon ve kurumlar da bu belgenin sahibi olabilir.

iso 45001 belgesi almak

Belge almak isteyen kuruluşlar, kendi içinden bir ekip oluşturarak belge alma sürecine hazırlanabilir. Fakat isteyen kuruluşlar, profesyonel bir danışmanlık firması ile iş birliği yaparak da ISO 45001 belgesine sahip olabilir.

Şartlar

ISO 45001 belgesi almak isteyen bir organizasyon öncelikle standardizasyonun temel şartlarını yerine getirmelidir. Daha sonra bu ölçütleri bünyesine adapte etmelidir. Daha sonra akreditasyon yetkilileri tarafından denetim aşaması başlar. Denetim sürecinde ISO 45001 sistemini, yönetim anlayışına doğru ve eksiksiz bir şekilde kurduğu tespit edilen organizasyonlar bu belgeye sahip olabilir.

Gerekli Belgeler

ISO 45001 sertifikası için gerekli belgeler aşağıdaki gibidir:

  • Uyumluluk Beyanı
  • Belge almak isteyen kuruluş tarafından hazırlanan İSG Kılavuzu
  • Şirket/organizasyon kaydı
  • Başvuru sahibinin kimlik bilgileri

Ücretler

Kuruluş özellikleri ve birçok prosedüre göre belge ücretinde farklılıklar olabilir. Örneğin kuruluşun faaliyet gösterdiği iş dalı, çalışan sayısı vb. etkenler belge ücretinde değişiklik yaratabilir.

Belgenin Geçerlilik Süresi

ISO 45001 belgesi geçerlilik süresi 3 yıldır. Kuruluşlar her yıl tescil memurları tarafından yeniden denetime tabi tutulur. İsteyen kuruluşlar, 3 yılın sonunda belge süresini uzatabilir.

Sağlık ve Kalite Güvencesi: ISO 45001

ISO 45001standardı, işletmelerin mevcut süreçlerini analiz ederek gereksinimleri karşılamak için tasarlanmıştır. İyileşen ve devamlı gelişen bir organizasyon yaratmak için oldukça önemli bir standart olarak bilinmektedir. Ancak standardın gerekliliklerini karşılamak için süreç kontrolüne ihtiyaç vardır.

Standarda adapte olan işletme ve organizasyonlar için daha sağlıklı ve daha kaliteli iş faaliyetlerinden söz etmek her zaman daha mümkün olacaktır. Bu da uzun ve kısa vadede kuruluşların hem kurumsal imajını hem de pozitif tanınırlığını daha da iyileştiren bir gelişme anlamına gelir. Aynı zamanda da ISO 45001 standardının sağlık ve güvenlik açısından işletmelere sunduğu faydalar da paha biçilemez seviyede önem arz etmektedir.